Lạm phát thấp và ổn định, tỷ giá giảm nhẹ trong tháng đầu năm do cầu ngoại tệ giảm, trong khi cung ngoại tệ khá tốt, thị trường chứng khoán mặc dù có nhiều áp lực sụt giảm nhưng nhà đầu tư nước ngoài vẫn sẽ mua ròng trở lại... Đây là những tín hiệu tích cực được Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia (NFSC) đưa ra trong Báo cáo tình hình kinh tế tháng 1/2016.
Hệ thống tài chính trong nước tiếp tục duy trì ổn định trong tháng đầu năm 2016
Tỷ giá giảm
Tính ổn định của hệ thống tài chính trong nước tiếp tục được duy trì trong tháng đầu năm 2016, đặc biệt đối với thị trường ngoại hối và khu vực ngân hàng. Theo NFSC, bước vào năm 2016, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) áp dụng chính sách tỷ giá trung tâm- chính sách tỷ giá linh hoạt nhằm đáp ứng tốt hơn các biến động khó lường của thị trường tiền tệ và thương mại quốc tế. Điều này đã giúp tỷ giá biến động theo xu hướng giảm nhẹ do nguồn cung khá tốt như kiều hối và giải ngân đầu tư, trong khi cầu ngoại tệ nhập khẩu giảm do yếu tố mùa vụ. Tuy nhiên, đây mới chỉ là thời điểm đầu năm nên NFSC cũng đánh giá áp lực lên tỷ giá trong năm 2016 là khá lớn. Cụ thể là do khả năng tăng giá của đồng USD khi nền kinh tế Mỹ khởi sắc, trong khi đồng Nhân dân tệ nhiều khả năng tiếp tục phá giá để duy trì xuất khẩu và việc làm của nền kinh tế Trung Quốc.
Năm 2015 được xem là năm có sự bứt phá mạnh mẽ của hệ thống ngân hàng với việc tín dụng tăng khá, cơ cấu tín dụng chuyển động theo hướng tích cực. Trong đó, tín dụng trung và dài hạn tăng 31,4%, cao hơn nhiều so với tăng trưởng tín dụng ngắn hạn (7%). NFSC nhận xét: “Trong bối cảnh khu vực doanh nghiệp tái cấu trúc mạnh mẽ sau giai đoạn khủng hoảng, cầu đối với nguồn vốn trung và dài hạn tăng cao, để đáp ứng yêu cầu đầu tư dài hạn và đổi mới công nghệ”.
Đối với thị trường chứng khoán, ngay từ đầu năm 2016, thị trường cổ phiếu trong nước biến động tương đối mạnh do chịu tác động tâm lý từ sự sụt giảm liên tục của các thị trường chứng khoán quốc tế, cùng với giá dầu thô xuống dưới mức 30 USD/thùng. Ngoài ra, nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng hơn 870 tỷ đồng (39 triệu USD) cổ phiếu niêm yết từ đầu năm đến ngày 25/1 tạo áp lực giảm giá lên thị trường chứng khoán.
Tăng tỷ lệ đảm bảo an toàn cho hệ thống
Năm 2016, NHNN thực hiện việc điều hành linh hoạt đối với chính sách tiền tệ, tỷ giá, bảo đảm tăng trưởng tín dụng ngay từ đầu năm. Cơ quan này đang hoàn tất dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 36 về các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Dự thảo đưa ra nhiều điểm sửa đổi, bổ sung liên quan đến việc sử dụng vốn của các tổ chức tín dụng, có ảnh hưởng trực tiếp tới nguồn vốn đầu tư vào trái phiếu Chính phủ, thị trường chứng khoán và bất động sản. Nguồn vốn cho vay đầu tư vào thị trường bất động sản dự kiến cũng bị hạn chế thêm. Theo đó, dự kiến các ngân hàng thương mại chỉ được sử dụng tối đa 40% nguồn vốn ngắn hạn để cho vay trung hạn và dài hạn, thay vì được 60% trước đó; chi nhánh ngân hàng nước ngoài có giới hạn là 40% (hiện là 60%); giới hạn đối với tổ chức tín dụng phi ngân hàng giảm rất mạnh, từ 200% xuống còn 80%; giới hạn đối với Ngân hàng Hợp tác xã cũng giảm từ 60% xuống còn 40%.
Theo NHNN, việc điều chỉnh tỷ lệ tối đa nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung hạn, dài hạn của từng khối theo lộ trình giảm dần nhằm đảm bảo phù hợp với định hướng hạn chế cấp tín dụng trung, dài hạn, giảm rủi ro thanh khoản; giảm tập trung cấp tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản (chủ yếu là cho vay trung, dài hạn).
Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia nhận định: Việc bán ròng của nhà đầu tư nước ngoài không đồng nghĩa với rút vốn ra khỏi Việt Nam. Nhà đầu tư nước ngoài sẽ mua ròng trở lại khi thị trường tài chính quốc tế bình ổn trong bối cảnh nền kinh tế và các doanh nghiệp Việt Nam vẫn duy trì được đà tăng trưởng ổn định. |