Việt Nam khó đuổi kịp về số lượng khách du lịch so với Thái Lan, Singapore

Du lịch Việt Nam đang cạnh tranh gay gắt với các nước trong khu vực về thu hút khách du lịch quốc tế. Ảnh minh họa

Số liệu từ Tổng cục Du lịch cho thấy, Việt Nam đứng thứ 5 trong các nước ASEAN về số lượng khách du lịch quốc tế, với 7,94 lượt năm 2015, nhưng chỉ bằng 27% số lượng khách của Thái Lan (29,88 triệu), bằng 31% so với Malaysia (25,70  triệu), 52% so với Singapore (15,23 triệu).

 Thái Lan và Singapore có tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ giai đoạn 2011-2015 (trung bình lần lượt 12%/năm và 10%/năm) thì Việt Nam tăng trưởng chậm hơn (trung bình 7%/năm) và Malaysia đã chững lại (trung bình 4%/năm). Indonesia có tốc độ tăng trưởng trung bình cao hơn Việt Nam với 8% trong giai đoạn 2011-2-2015. So với các nước thuộc nhóm dưới, Việt Nam cũng có tốc độ tăng trưởng trung bình thấp hơn so với Philippines (8%), Lào (15%) và Myanmar (51%).

Về chỉ số năng lực cạnh tranh của du lịch Việt Nam, Việt Nam xếp hạng 75 trong tổng số 141 nền kinh tế được đánh giá tại Báo cáo năng lực cạnh tranh du lịch toàn cầu của Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) năm 2015. So với một số nước trong khu vực, Việt Nam đứng sau Singapore (hạng (11), Malaysia (hạng 25), Thái Lan (hạng 35), Indonesia (hạng 50) và Philippines (hạng 74) và xếp trên các nước Lào (hạng 96), Campuchia (hạng 105) và Myanmar (hạng 134).

Theo đánh giá của ngành du lịch, Việt Nam khó có thể đuổi kịp chỉ tiêu về số lượng khách du lịch so với nhóm các nước đứng đầu. Bởi nhìn từ các chỉ số năng lực cạnh tranh, có thể thấy Việt Nam chưa quan tâm phát triển du lịch khi chỉ số về Chính sách du lịch và điều kiện hỗ trợ thực thi chính sách, đặc biệt là chỉ số mức độ ưu tiên phát triển du lịch xếp hạng thấp nhất trong các nước ASEAN, trong khi xếp hạng các yếu tố liên quan khác vẫn còn nhiều hạn chế.

Trong khi đó, cơ quan du lịch các nước như Thái Lan, Singapore, Malaysia đều đầu tư khoảng hơn 100 triệu đô la/năm cho hoạt động của cơ quan du lịch quốc gia với chức năng chính là xúc tiến quảng bá du lịch, đồng thời có mạng lưới văn phòng đại diện rộng khắp tại các thị trường du lịch trọng điểm.  So với các nước trong khu vực, đầu tư cho hoạt động xúc tiến quảng bá du lịch Việt Nam hiện còn rất khiêm tốn với mức trung bình khoảng 2 triệu USD/năm, chỉ bằng khoảng 2,9% của Thái Lan, 2,5% của Singapore, 1,9% của Malaysia.

So sánh với Indonesia, nước xếp ngay trên Việt Nam về số lượng khách du lịch quốc tế (10,41 triệu lượt năm 2015), để đạt mục tiêu đón 20 triệu lượt khách du lịch quốc tế vào năm 2019, từ đầu tháng 3/2016, Indonesia miễn thị thực thêm cho công dân 79 quốc gia, vùng lãnh thổ, nâng tổng số quốc gia, vùng lãnh thổ có công dân được miễn thị thực lên 169, tiếp theo nỗ lực năm 2015 mở rộng danh sách các nước được miễn thị thực từ 15 lên 90 nước. Trong khi đó, mặc dù có nhiều nỗ lực trong thời gian vừa qua, các nước có công dân mang hộ chiếu phổ thông được miễn thị thực nhập cảnh vào Việt Nam đến tháng 6/2016 mới chỉ dừng lại ở con số 22 nước.

Đối với các nước nhóm thấp hơn, sự phát triển mạnh mẽ của du lịch Lào, Campuchia và Myanamar trong thời gian vừa qua do sự mở cửa và đầu tư mạnh mẽ, thực chất cho ngành du lịch. Du lịch Campuchia và Myanmar được quản lý và định hướng bởi Bộ chuyên ngành du lịch riêng và được đầu tư mạnh mẽ. Đối với Lào, sự kết nối ngày càng chặt chẽ giữa Lào với Việt Nam và Thái Lan đã đóng góp số lượng khách quan trọng (75%) cho du lịch Lào.

Ngoài ra, yếu tố chu kỳ thị trường ở giai đoạn đầu mới mở cửa khi số lượng tuyệt đối chưa thực sự cao cũng giúp các nước này đạt tốc độ tăng trưởng cao trong giai đoạn vừa qua, như đối với Việt Nam giai đoạn 2001-2005 với mức độ tăng trưởng trung bình 10,50%. Đối với Myanmar, thực chất số lượng khách du lịch thực sự còn hạn chế với 1,3 triệu lượt (không tính số lượng khách qua biên giới). Mặc dù năng lực cạnh tranh tổng thể của các nước này còn thấp, tuy nhiên chuyên gia nghiên cứu ngành du lịch Việt Nam khuyến cáo nếu Việt Nam không thực sự quan tâm đến phát triển du lịch thì số lượng khách du lịch đến Campuchia, Lào và Myanmar có thể ngày càng rút ngắn khoảng cách đối với Việt Nam.

Hoa Quỳnh / baocongthuong.com.vn